Hoe kwam er een legerkamp bij Rijen?
Hoe het zover kwam? Daarvoor moeten we terug naar de opstand van België in 1830; de wens van onze zuiderburen om zich af te scheiden van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. De grote mogendheden, die eerder de vorming van het Verenigd Koninkrijk mogelijk hadden gemaakt, steunden nu dit onafhankelijkheidsstreven. Het ging niet zonder slag of stoot. Toenmalig koning Willem I verzette zich hevig en hij ging het militaire conflict aan. De koning koos het grensgebied van Noord-Brabant uit om zijn leger samen te brengen. Hij zag het gebied rondom Gilze en Rijen als een ideale uitvalsbasis voor een veldtocht, om zo de opstandige Belgen een lesje te leren en de grote mogendheden op andere gedachten te brengen.
Op 7 mei 1831 voegde Willem I de daad bij het woord. In een brief aan de burgemeester van Gilze en Rijen liet hij het militaire hoofdkwartier in Breda de komst van een legerkamp aankondigen. “Zijne koninklijke Hoogheid de Admiraal en Kolonel-Generaal kommandeerende het leger te velde, heeft bevolen, dat een kamp zoude worden uitgestoken en gereedgemaakt in de nabijheid van Reijen, gemeente Gilze”.
“Het kampement te Rijen”. Olieverfschilderij, anoniem (Rijksmuseum, Amsterdam).
Waarom koos koning Willem I voor een groot legerkamp juist hier? Rijen was een heidedorp waar de tijd aan voorbij leek te zijn gegaan. Het ging hem dan ook niet om Rijen. Het was vooral het enorme heidegebied buiten het dorp waar hij zijn oog op liet vallen. Deze hei strekte zich uit tot aan Gilze, daar waar nu de militaire vliegbasis is. Het gebied was uitstekend geschikt voor het houden van legeroefeningen en manoeuvres.
“Reijen van bij den Roomschen kerk”, omstreeks 1790. Door Maas van Altena (Brabant Collectie, Tilburg University).
